Choć powstaje z piasku jest prawie idealnie przejrzyste, jednocześnie bardzo twarde oraz odporne na działanie temperatury i wody – co takiego? Szkło. Recepturę jego produkcji znali już Egipcjanie, lecz umieli z niego wytwarzać jedynie małe naczynia. Dziś ze szkła umiemy budować domy. Jak to jest możliwe?

 

Pierwszym etapem w produkcji szkła jest przygotowanie surowców: piasku, sody oraz wapnia. Składniki te topi się w temperaturze około 1500 stopni Celsjusza. Chcąc uzyskać szkło kryształowe masę szklaną wzbogaca się o domieszkę tlenku ołowiu, który stanowi co najmniej 24% jej objętości. Roztopione szkło powoli schładza się do temperatury 1000 stopni Celsjusza. Wówczas masa szklana wygląda jak cienki, lepki cukierek. Wtedy jest gotowa do formowania ręcznego lub maszynowego.

 

Produkując słoiki, szklanki, misy, wazony czy ozdoby roztopione szkło wpuszcza się do maszyn formierskich. Sprężone powietrze wydyma ich kształt zgodnie z formą. Bardziej złożone kształty wykonuje się modelując osobno każdą z połówek, następnie łączy się je, kiedy są jeszcze gorące.

 

Wyroby szklane wysokiej jakości (np. szkło kryształowe) są wydmuchiwane i produkowane ręcznie. W tym wypadku gorące i roztopione szkło w kształcie bańki umieszcza się na końcu piszczeli, czyli długiej metalowej rurki. Hutnik formuje masę obracając powoli rurkę i dmuchając w nią, aby przybrała ona wymagany kształt.

 

Kiedy masie szklanej nada się pożądany kształt, umieszcza się ją w odprężarce, gdzie stygnie w sposób kontrolowany. Odprężarka to rodzaj pieca, który ma długość kilkunastu metrów i przez jej środek biegnie taśmociąg. Właśnie po nim, z bardzo małą prędkością, przemieszczają się wyroby przez wnętrze odprężarki, we wnętrzu której w różnych miejscach panuje różna temperatura. Takie działanie zapobiega późniejszemu pękaniu szkła.

 

Po odprężeniu szkło poddaje się zdobieniu. Dotyczy to głównie szkła kryształowego i kryształu. Na powierzchni tych produktów wycina się szlify. Szkło kryształowe może też zostać udekorowane przez poddanie złota lub platyny.

 

Właśnie w taki sposób wytwarza się wszystkie elementy zdobiące nasz stół: kieliszki, karafki, misy oraz świeczniki.